Chương trình kiểm toán mẫu Kiểm toán báo cáo QTDAHT

Hội Kiểm toán viên hành nghề Việt Nam (VACPA) đã triển khai xây dựng và ban hành Chương trình kiểm toán mẫu áp dụng cho kiểm toán báo cáo quyết toán dự án hoàn thành(CTKTM-BCQTDAHT) áp dụng cho các doanh nghiệp kiểm toán (DNKiT) cung cấp dịch vụ kiểm toán BCQTDAHT để hướng dẫn thực hiện CMKiT số 1000 (ban hành theo Thông tư số 67/2015/TT-BTC ngày 08/05/2015 của Bộ Tài chính), nhằm góp phần đảm bảo, nâng cao chất lượng dịch vụ kiểm toán BCQTDAHT và tăng cường sự tuân thủ các yêu cầu của CMKiT, đồng thời làm cơ sở cho việc đào tạo, cập nhật và kiểm tra, giám sát chất lượng dịch vụ của cơ quan quản lý Nhà nước và VACPA.

Để thuận tiện cho các kiểm toán viên, kỹ thuật viên tra cứu, sử dụng trong quá trình thực hiện kiểm toán báo cáo quyết toán dự án hoàn thành, VACPA phối hợp với Bộ Tài chính (Vụ Đầu tư và Vụ Chế độ kế toán và Kiểm toán) tổ chức Hội thảo giới thiệu các nội dung cơ bản của CTKTM-BCQTDAHT.

Hội thảo có sự tham gia của các Đại biểu của các cơ quan quản lý Nhà nước liên quan đến quản lý vốn đầu tư dự án như Bộ Tài chính, Bộ Xây dựng, Bộ Giao thông vận tải, Bộ Kế hoạch và Đầu tư; Phòng Đầu tư của Sở Tài chính các tỉnh, thành phố; Hội viên tổ chức của VACPA và Đại biểu của các Tập đoàn, Tổng công ty Nhà nước.

Phát biểu tại Hội thảo, ông Lê Tuấn Anh - Phó Vụ trưởng Vụ đầu tư (Bộ Tài chính) cho biết: "Cùng với việc hình thành dịch vụ kiểm toán độc lập tại Việt Nam từ năm 1991 và nhu cầu quản lý hoạt động đầu tư xây dựng cơ bản của Nhà nước và doanh nghiệp, dịch vụ kiểm toán báo cáo quyết toán dự án hoàn thành (BCQTDAHT) là nhu cầu tất yếu khách quan. Thông qua kiểm toán BCQTDAHT, các doanh nghiệp kiểm toán đã giúp các đơn vị, chủ đầu tư, ban quản lý dự án xác định giá trị vốn đầu tư đúng đắn, góp phần loại bỏ các chi phí không hợp lý, hợp lệ, tiết kiệm chi phí đầu tư xây dựng cơ bản, góp phần làm lành mạnh hóa tài chính trong quản lý đầu tư xây dựng cơ bản. Chúng tôi đánh giá cao những đóng góp của kiểm toán viên và các doanh nghiệp kiểm toán trong hoạt động kiểm toán BCQTDAHT những năm qua. Tuy nhiên, dịch vụ kiểm toán BCQTDAHT là dịch vụ đặc thù, chưa có hướng dẫn cách thức thực hiện từ khi hình thành đến nay, ngoại trừ các quy định của Chuẩn mực kiểm toán Việt Nam số 1000 do Bộ Tài chính ban hành (được ban hành lần đầu năm 2005 và ban hành lại vào năm 2015). Qua quá trình phê duyệt quyết toán trước đây và thông tin thu thập từ các cơ quan phê duyệt quyết toán khác, chúng tôi nhận thấy chất lượng công việc kiểm toán BCQTDAHT của các DNKiT hiện nay còn khác nhau. Và bản thân cách hiểu của các cơ quan thẩm tra phê duyệt quyết toán BCQTDAHT từ các bộ ngành và ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố đối với quy trình thực hiện và kết quả công việc của kiểm toán độc lập về BCQTDAHT cũng còn khác nhau."

"Chúng tôi đánh giá cao việc Hội Kiểm toán viên hành nghề Việt Nam (VACPA) đã triển khai xây dựng và ban hành Chương trình kiểm toán mẫu áp dụng cho kiểm toán báo cáo quyết toán dự án hoàn thành. Chúng tôi cho rằng việc ban hành Chương trình kiểm toán mẫu này sẽ giúp doanh nghiệp kiểm toán có được những hướng dẫn quan trọng, phù hợp trong quá trình cung cấp dịch vụ kiểm toán BCQTDAHT, từ đó góp phần đảm bảo, nâng cao chất lượng dịch vụ kiểm toán BCQTDAHT và tăng cường sự tuân thủ các yêu cầu của chuẩn mực kiểm toán, tăng thêm độ tin cậy của người sử dụng đối với BCQTDAHT và là một trong những cơ sở để người có thẩm quyền phê duyệt quyết toán xem xét phê duyệt BCQTDAHT sau khi KTV dưa ra các ý kiến có liên quan đến các khía cạnh trọng yếu. Điều này có ý nghĩa tích cực hỗ trợ cho công tác kiểm tra, giám sát chất lượng dịch vụ của cơ quan quản lý Nhà nước và VACPA.", ông Tuấn Anh cho biết.

Ông Tuấn Anh cũng thông tin trong quá trình xây dựng Chương trình kiểm toán mẫu này, Bộ Tài chính đã cử cán bộ tham gia các buổi họp, hội thảo và đóng góp ý kiến trực tiếp bằng văn bản với VACPA. Để tiếp tục góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ kiểm toán BCQTDAHT, Bộ Tài chính sẽ hỗ trợ, phối hợp với VACPA trong việc giới thiệu chương trình kiểm toán mẫu này đến cơ quan, tổ chức có liên quan. Đồng thời tham gia đào tạo, cập nhật kiến thức giải đáp các vướng mắc trong quá trình thực hiện các văn bản pháp luật về quản lý đầu tư cho kiểm toán viên, kỹ thuật viên. Từ đó nắm bắt, lắng nghe các vấn đề phát sinh trong thực tiễn để sửa đổi, hoàn thiện các văn bản pháp luật liên quan đến quản lý đầu tư và BCQTDAHT.

Kiểm toán độc lập ở Việt Nam được hình thành từ năm 1991 và đến nay đã có hơn 150 doanh nghiệp kiểm toán (DNKiT) hoạt động để cung cấp dịch vụ kiểm toán và nhiều dịch vụ tài chính khác cho cộng đồng các doanh nghiệp và tổ chức, trong đó có dịch vụ kiểm toán BCQTDAHT. Kiểm toán BCQTDAHT là một trong các hoạt động dịch vụ quan trọng của các doanh nghiệp kiểm toán mà theo báo cáo tổng kết 25 năm Kiểm toán độc lập thì loại dịch vụ này có doanh thu xếp vị trí thứ 3 sau doanh thu của dịch vụ kiểm toán báo cáo tài chính và dịch vụ tư vấn thuế, kế toán. Tuy nhiên đây cũng là loại hình dịch vụ kiểm toán đặc thù của Việt Nam, chưa có chuẩn mực và các tài liệu hướng dẫn thực hiện của quốc tế.

Ông Phạm Sỹ Danh - Chủ tịch VACPA

Cũng tại hội thảo, ông Phạm Sỹ Danh - Chủ tịch VACPA cho biết: "Trong bối cảnh đất nước ta đang hội nhập và phát triển, môi trường đầu tư đang thực sự hấp dẫn và luôn diễn ra sôi động, thu hút nhiều nguồn lực và các nhà đầu tư trong và ngoài nước trong nhiều lĩnh vực kinh tế - xã hội. Vì vậy, để góp phần xây dựng môi trường đầu tư minh bạch, lành mạnh, giữ vững niềm tin cho các nhà đầu tư, là công cụ hỗ trợ các cơ quan quản lý Nhà nước kiểm tra, giám sát vì lợi ích của quốc gia, xã hội, doanh nghiệp và của nhà đầu tư thì mục đích của việc kiểm toán là kiểm toán viên phải đưa ra ý kiến độc lập về Báo cáo quyết toán vốn đầu tư hoàn thành có được lập trên cơ sở chuẩn mực kế toán, chế độ kế toán và quy định về quyết toán vốn đầu tư hiện hành, có tuân thủ pháp luật và các quy định có liên quan về quản lý đầu tư và xây dựng, đồng thời có phản ánh trung thực và hợp lý trên các khía cạnh trọng yếu tình hình và kết quả đầu tư hay không."

Ông Danh cũng cho biết, Hội Kiểm toán viên hành nghề Việt Nam (VACPA) trong chương trình hoạt động chuyên môn năm 2016 của mình đã tập trung nghiên cứu, xây dựng Hồ sơ kiểm toán mẫu áp dụng cho kiểm toán báo cáo quyết toán dự án hoàn thành để hướng dẫn thực hiện Chuẩn mực kiểm toán số 1000 - “Kiểm toán báo cáo quyết toán dự án hoàn thành” ban hành theo Thông tư số 67/2015/TT-BTC ngày 8/5/2015 của Bộ Tài chính.

Để xây dựng Hồ sơ kiểm toán mẫu BCQTDAHT, VACPA đã thu thập Hồ sơ kiểm toán BCQTDAHT từ các DNKiT có kinh nghiệm; Thành lập Tổ xây dựng Hồ sơ kiểm toán mẫu BCQTDAHT; Tổ chức nhiều buổi thảo luận; xin ý kiến Bộ Tài chính; Tổ chức hội thảo lấy ý kiến trực tiếp từ các DNKiT... nhằm đảm bảo Chương trình kiểm toán mẫu đáp ứng được các yêu cầu của chuẩn mực kiểm toán, các quy định pháp lý có liên quan, đồng thời phù hợp thực tế hoạt động kiểm toán BCQTDAHT tại Việt Nam. Đến ngày 15/11/2016, VACPA đã hoàn thành và đã công bố “Hồ sơ kiểm toán mẫu áp dụng cho kiểm toán báo cáo quyết toán dự án hoàn thành” theo Quyết định số 314-2016/QĐ-VACPA, có hiệu lực áp dụng từ ngày 01/01/2017.

Hồ sơ kiểm toán mẫu BCQTDAHT được xây dựng nhằm hướng dẫn thực hiện Chuẩn mực kiểm toán (CMKiT) số 1000 và các CMKiT có liên quan, từ đó góp phần đảm bảo, nâng cao chất lượng dịch vụ kiểm toán BCQTDAHT và tăng cường sự tuân thủ các yêu cầu của CMKiT.

"Tuy nhiên, VACPA muốn nhấn mạnh rằng Hồ sơ kiểm toán mẫu BCQTDAHT không nhằm thay thế CMKiT số 1000 và các CMKiT có liên quan mà chỉ được xem là tài liệu phục vụ việc việc đào tạo, cập nhật kiến thức, hướng dẫn để hỗ trợ thực hiện nhất quán các CMKiT khi kiểm toán báo cáo quyết toán dự án hoàn thành. Do đó, doanh nghiệp kiểm toán và kiểm toán viên phải sử dụng xét đoán chuyên môn trong từng hoàn cảnh cụ thể của hợp đồng dịch vụ để xem xét có cần thực hiện các sửa đổi, bổ sung cần thiết không? Đồng thời Hồ sơ kiểm toán mẫu này sẽ là công cụ để hỗ trợ việc kiểm tra, giám sát chất lượng dịch vụ của cơ quan quản lý Nhà nước và VACPA.", ông Danh thông tin.

Nguồn Vacpa